kudüs (jarusalem) / israil-filistin

kubbetussahra

2009

2 saatlik uçuşun ardından Tel Aviv'e indiğimizde rutin güvenlik işlemleri olarak tanımlanarak özellikle müslüman ülke vatandaşlarına uygulanan işleme tabi tutuldum. diğer birkaç kişiyle birlikte yaklaşık 2,5 saat ayrı bir bölümde bekletildikten sonra birkaç dakika süren bir sorgudan sonra giriş yapabildik.  

eski kudüs sokaklarında filistinli çocuklar

1 saat süren otobüs yolculuğunun ardından kudüs'e vardık. 'kudüs' ve 'eski kudüs' olarak birbirinden çok farklı yapıya sahip 2 bölümden oluşan bu şehrin sahip olduğu enerji girer girmez hissediliyor. yeni kudüs tamamen israil'e ait, yeni yerleşim yerlerinin olduğu modern bir bölge fakat eski kudüs belki de tarihin başlangıcından beri sahip olduğu önem ve kozmopolit yapısı ile etkileyici bir yer, müslüman, hristiyan ve yahudi insanların gerçek anlamda bir arada yaşadığı, üç din için de kutsal sayılan 4500 yıllık tarihiyle dünya'nın ilk yerleşim merkezlerinden biri olan bir şehir. 

Yebusiler tarafından kurulan kent abbasilerden bu güne kadar kudüs olarak anılmaktadır. yebusiler ve ken'anilerden sonra m.ö. 1049 yılında hz. davut şehri fethederek başkent yapmıştır. hz. süleyman zamanında mescid-i aksa yapıldıktan sonra şehir önemli ölçüde gelişim göstermiştir. (m.ö.586-332) pers'ler, (m.ö.332-63) büyük iskender ve (63-m.s.330) romalılar kudüse hakim olmuşlardır. hz.isa kentte bu dönemde yaşamıştır. (m.s.330-636) yılları arası bizans şehre hakim olmuştur. m.s. 636'da islam orduları yermuk savaşını kazanmasıyla bizans hakimiyeti bitmiştir. bölge daha sonra sırasıyla emeviler, abbasiler, tolunlular, akşidler, fatimiler ve selçukluların yönetimine geçmiştir. daha sonra 1099 senesinde haçlılar yönetime sahip olmuş ve 1 asır yönetmiştir. 1187 yılında selahaddin eyyubi haçlılara akrşı hıttin savaşını kazanmış ve kudüs yeniden islami yönetime geçmiştir. eyyubi dönemini memluklular ve osmanlı dönemi izlemiş 1917'de osmanlıların çekilmesiyle kudüs ingiliz hakimiyetine geçmiştir. 

fotoğrafın alt kısmında vadinin 2 yakasında bulunan yahudi mezarlığı dünyanın en pahalı mezarlığı olarak biliniyor. bu vadi yahudi inancına göre kıyametten sonra ilk dirilmenin gerçekleşeceği bölge.

kubbetussahra ile mescid-i aksa arasında yaklaşık 100m mesafe var. müslümanlar tarafından kutsal kabul edilen bu harem yaklaşık yaklaşık 140 dönümlük yukarıdaki fotoğrafta vadinin üst kısmında görülen surlarla çevrili bölümdür. sarı kubbeli kubbetussahranın fotoğrafa göre sol tarafında (yaklaşık 100m mesafede) bulunan yapı mescid-i aksa'dır. ağlama duvarı ise bu surların diğer tarafında bulunmaktadır.

surların iç kısmı yani harem bölgesi giriş çıkışları israil askerleri tarafından kontrol ediliyor ve sadece müslümanlar alınıyor bu yüzden giriş çıkışlarda yanınızda kimlik olması gerekiyor

hz.meryem'in doğduğu ev

kubbetussahra

kubbetussahra içeriden görünüm

kubbetussahra'nın alt katında mirac'ın gerçekleştiği yer

mescid-i aksa

mescid-i aksa tavan detayı

kudüs'te hristiyan mahallesi

ömer camisi

hediyelik eşya satan dükkanlar çoğunlukla hristiyan turistlere yöneliktir.

hristiyan inancına göre hz.isa'nın çarmıha gerildikten sonra defnedildiğine inanılan kıyam kilisesi

kıyam kilisesi

hristiyan inancına göre hz.isa'nın defnedildiğine inanılan yeri görmek için uzun bir sıra beklenmek zorunda

ömer camisinden bir detay

yahudiler için parşömenlere dualar ve tevrattan bölümler yazan bir kişi

yahudi inancına göre en kutsal yer, ağlama duvarı

ağlama duvarında baba ve kızı

ağlama duvarı önünde yahudi aileler çocukları için özel günlerde çeşitli kutlamalar yapıyor

ağlama duvarının yanında büyük kütüphanenin içi

fotoğrafta görülen siyah kıyafetleri ve şapkaları giyen kişilerin görevi dualarıyla devletlerini korumak, devlet onlardan vergi almıyor, ihtiyaçlarını karşılıyor ve askerlikten muaflar.

tevrat okuyan çocuk

mescid-i aksa da cuma namazı öncesi

cuma namazı yaklaşırken kalabalık artıyor

mescid-i aksa önünde cuma namazı çıkışı

eski kudüsün turistik bölgesinde bir sokak sanatçısı

ölü deniz (lut gölü) 

dünyanın en alçak noktası ve en alçak gölü (-420m) lut kavminin helak edildiğine inanılan bu bölgede oluşan gölde hiçbir canlı yaşamıyor. -420 m rakımdan dolayı çok sıkıcı ve boğucu bir hava var. 

hz.musa'nın kabrinin bulunduğu külliye ürdün sınırında ıssız bir tepede bulunuyor

yoksulluk ve zorlukların hakim olduğu el halil (hebron) şehri

hz.ibrahim'in kabri

urfa veya başka yerlerde hz.ibrahimin kabri olarak düşünülen yerler olmasına karşın hz.ibrahimin yaşadığı dönem ve bölgeler hakkında detaylı incelemeler yapıldığında en hz.ibrahimin gerçek kabrinin burası olduğu sonucu çıkıyor. bu kabrin bulunduğu külliyede ayrıca hz.ishak ve hz.yakub'un kabirleri de bulunuyor.

el halil şehrinde filistinli bir çocuk

beytlahm şehrinde hz.isa'nın doğduğu mağara ve üzerine yapılan kilise

kilisede bir düğüne denk geldik

eski kudüs'te hristiyan bölgesinde hz.davud'un kabri, burası aynı zamanda hz.davud'un evi olarak biliniyor

hz.isa'nın havarileri ile son akşam yemeğini yediği yer

son akşam yemeğinin yendiği yerde uzak doğulu bir grup ayin yapıyor

yeni yapılanan büyük iş merkezlerinin, otellerin, alışveriş merkezlerinin, büyük şirketlerin merkezlerinin bulunduğu modern bir şehir tel aviv

kudüs resimleri fotoğrafları jarusalem pictures photos travel photography photographer mescidi aksa resimleri fotoğrafları israil filistin israel palestine pictures street photos middle east